Hướng dẫn chi tiết giao dịch đầu tư với chỉ báo CCI

CCI (Chỉ số kênh hàng hóa) được phát triển vào năm 1980 bởi Donald Lambert. Chỉ báo này là một bộ dao động để xác định các khoảng thời gian thị trường mua quá mức hoặc bán quá mức. Giống như phần lớn các chỉ báo dao động(Oscillators) khác, CCI là một bộ dao động tuyến tính nhưng có các tính năng và ưu điểm riêng. Điều gì đặc biệt về chỉ báo CCI và cách sử dụng chỉ báo CCI hiệu quả nhất vào giao dịch đầu tư là gì? Hãy tìm hiểu bài viết dưới đây

Chỉ báo CCI là gì

CCI là gì? Chiến lược giao dịch với chỉ báo CCI hiệu quả

Chỉ báo CCI hay Chỉ số kênh hàng hóa CCI là một chỉ báo dao động, một công cụ phân tích kỹ thuật, được phát triển bởi Donald Lambert vào những năm 1980. Bất chấp tên gọi của nó, chỉ báo này khá hiệu quả, không chỉ trong thị trường hàng hóa mà còn trong giao dịch cổ phiếu, tiền tệ và các công cụ tài chính khác.

Mặc dù hiện tại thị trường chứng khoán hay tiền tệ là phổ biến hơn cả, nhưng chỉ báo CCI được gọi là chỉ số kênh hàng hoá bởi vì giao dịch thuở ban đầu là bắt đầu với thị trường hàng hóa, ví dụ như ngũ cốc, bông, cà phê, đậu, v.v. Tiếp theo sau đó, hợp đồng tương lai đầu tiên cho những mặt hàng này xuất hiện. Các nhà sản xuất nông sản cần có hợp đồng tương lai để phòng ngừa (bảo hiểm) trước những rủi ro trong trường hợp mất mùa và thiên tai, và người mua các chứng khoán này cần chắc chắn rằng họ sẽ nhận được sản phẩm với giá đã thỏa thuận với người bán trong tương lai.

Trong thời gian tồn tại, thị trường hàng hóa đã tạo ra nhiều chỉ báo toán học đã trở nên phổ biến và được đưa vào nhóm được gọi là chỉ báo kỹ thuật cổ điển.

Chỉ số kênh hàng hóa CCI được giới thiệu trong số tháng 10 năm 1980 của tạp chí Hàng hóa (nay là tạp chí Futures) bởi nhà toán học Donald Lambert. Chỉ báo chỉ số kênh hàng hóa được thiết kế để phân tích giá cho hàng hóa tương lai trong biểu đồ hàng ngày.

Ý tưởng chính của chỉ báo CCI là Donald Lambert đã sử dụng ý tưởng về xu hướng theo chu kỳ của thị trường. Biến động thấp được xen kẽ bởi sự dao động giá mạnh; giá cao kéo theo giá thấp hơn và ngược lại. Các chuyển động của thị trường lặp đi lặp lại theo thời gian, mặc dù sự lặp lại đó có thể không chính xác.

Nếu một NĐT xác định chính xác các chu kỳ thị trường, họ có thể xác định chính xác các điểm vào tối ưu khi một xu hướng giảm kết thúc và một xu hướng tăng bắt đầu bằng cách sử dụng chỉ báo CCI.

Trong các bài báo của mình, Lambert đã sử dụng các khoảng thời gian 20 và 60 ngày. Khoảng thời gian đầu tiên được sử dụng cho giao dịch tương đối ngắn hạn. Giai đoạn thứ hai có thể được sử dụng trong giao dịch trung và dài hạn. Hiện tại, các NĐT cũng áp dụng các khoảng thời gian CCI ngắn hơn để giao dịch các tài sản dễ bay hơi hơn so với hàng hóa.

Mô tả chỉ báo CCI

Chỉ báo CCI sử dụng trung bình của các mức giá hiện tại và quá khứ để đo lường biến động giá trên thị trường. Từ đó, xác định các vùng quá bán, quá mua và xu hướng đang diễn ra trên thị trường.

Chỉ báo CCI là một đường trung bình động luôn dao động quanh đường 0 và có giá trị từ -100 đến +100. Dựa vào chỉ báo này, NĐT có thể xác định xu hướng tăng/giảm như sau:

CCI chạy từ 0 đến +100: thị trường đang trong xu hướng tăng.
CCI chạy từ 0 đến -100: thị trường đang trong xu hướng giảm.
Khi CCI > +100: thị trường tăng mạnh tạo ra vùng quá mua => Giá sẽ điều chỉnh giảm trong thời gian tới.
Khi CCI < -100, thị trường giảm mạnh tạo ra vùng quá bán -> Giá sẽ điều chỉnh tăng trong thời gian tới.
Khi CCI dao động xung quanh đường 0, thị trường di chuyển sideway, biến động ít.

CCI không giống như RSI hoặc Chỉ báo Stochastic, không bị giới hạn bởi các mức +100 và -100.Tuy nhiên, theo thống kê 75% chỉ báo CCI dao động trong vùng từ – 100 đến +100 và 25% nằm ngoài phạm vi này. Đường Chỉ số Kênh Hàng hóa có thể giảm xuống mức -200 và -300, điều này chỉ cho thấy rằng xu hướng giảm rất mạnh và thị trường đang ở trạng thái quá bán.

Công thức tính chỉ báo CCI

Cũng giống như hầu hết các chỉ báo dao động, chỉ báo CCI được phát triển để xác định mức mua quá mức và bán quá mức. CCI được xác định bằng cách đo tỷ lệ giữa giá hiện tại và đường trung bình động (MA), nghĩa là độ lệch bình thường của mức giá hiện tại so với giá trung bình.

Công thức tính chỉ số CCI như sau:

CCI = (AP – MA)/MD x 1/0,015

Trong đó:

AP (Average Price) là trung bình của 3 mức giá trong phiên

AP = (Giá đóng cửa + Giá cao nhất + Giá thấp nhất)/3

MA (Moving Average) là đường trung bình động, được tính theo trung bình của giá đóng cửa trong n phiên giao dịch. Sử dụng MA loại bỏ các sai lệch ngẫu nhiên để thu được một xu hướng rõ ràng hơn.

MA = (Giá đóng cửa phiên 1 + Giá đóng cửa phiên 2 + .. + Giá đóng cửa phiên n) / n

MD (Moving Deviation) là độ lệch chuẩn của đường MA

MD = {( MA – AP1) + (MA – AP2) +…+ (MA – APn)} / n

0,015 là gọi là “hằng số Lambert” nhằm điều chỉnh các giá trị của chỉ báo và nằm trong -100 đến +100.

Ý nghĩa của chỉ báo CCI

CCI đo lường sự khác biệt giữa thay đổi giá của một tài sản với thay đổi giá trung bình. Ý nghĩa của chỉ báo CCI được thể hiện qua: phân kỳ, xu hướng và mức mua quá mức và bán quá mức. Các NĐT có kinh nghiệm hơn có thể áp dụng CCI để diễn giải sức mạnh của xu hướng, cũng như xác suất đảo ngược xu hướng chính.

Tín hiệu quá mua/quá bán

Quá mua và quá bán là những tín hiệu dao động cơ bản của chỉ báo CCI.

Khi đường chỉ báo CCI vượt qua mức +100 từ bên dưới, thị trường tăng giá mạnh tạo ra vùng quá mua => Giá sẽ điều chỉnh giảm trong thời gian tới.
Khi đường của chỉ báo giảm xuống dưới mức -100 cho thấy thị trường đã giảm giá mạnh tạo ra vùng quá bán => Giá sẽ điều chỉnh tăng trong thời gian tới.

Các chỉ số hội tụ/phân kỳ

Phân kỳ được coi là một trong những tín hiệu dao động mạnh nhất. Sự phân kỳ và hội tụ( phân kỳ âm) rõ ràng được hình thành không thường xuyên như tín hiệu chỉ báo đi vào vùng quá mua và quá bán, do đó sự phân kỳ tạo ra tín hiệu đáng tin cậy hơn. Sự hội tụ và phân kỳ có thể được xác định bằng cách vẽ các đường thẳng đi qua hai hoặc nhiều cực trị cục bộ trên đồ thị và cực trị chỉ báo cục bộ tương ứng. Khi đường xu hướng trên biểu đồ giá và đường xu hướng trên chỉ báo di chuyển ngược chiều nhau, thì khả năng cao là xu hướng sẽ thay đổi.

Các đường phân kỳ chỉ ra tín hiệu:

Phân kỳ xuất hiện khi giá tạo đỉnh sau cao hơn đỉnh trước nhưng CCI lại tạo đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước. => Tín hiệu thị trường sắp đảo chiều từ tăng sang giảm.
Hội tụ xuất hiện khi giá tạo đáy sau thấp hơn đáy trước, nhưng CCI lại tạo đáy sau cao hơn đáy trước => Tín hiệu thị trường sắp đảo chiều từ giảm sang tăng.

Chỉ báo xu hướng CCI

Chỉ báo xu hướng CCI có thể được sử dụng để báo hiệu sức mạnh của xu hướng. Khi một xu hướng thể hiện động lực mạnh mẽ, có khả năng cao là giá sẽ tiếp tục tăng hoặc giảm.

CCI chạy từ 0 đến +100: Thị trường đang trong xu hướng tăng và càng xa mức 0 thì đà tăng càng mạnh.
CCI chạy từ 0 đến -100: Thị trường đang trong xu hướng giảm và càng xa mức 0 đà giảm càng sâu.

Giao dịch với chỉ báo CCI

Giao dịch thuận xu hướng

Dựa vào tín hiệu quá mua/quá bán.

Khi đường chỉ báo CCI vượt qua mức +100 từ bên dưới, sau đó đảo ngược và cắt đường +100 theo hướng ngược lại, tín hiệu >> Bán.
Khi đường của chỉ báo giảm xuống dưới mức -100 và sau đó vượt qua đường -100 theo hướng ngược lại, tín hiệu >> Mua.

Điều lưu ý là những tín hiệu như vậy xuất hiện khá thường xuyên và sác xuất tín hiệu sai xảy ra tương đối. NĐT nên sử dụng thêm chỉ báo bổ sung hoặc tăng phạm vi dao động bình thường để lọc các tín hiệu sai. Các mức mua quá mức/bán quá mức có thể được chuyển sang +150/-150 hoặc +200/-200.

Dựa vào tín hiệu phân kỳ

Trong một xu hướng giảm, khi xuất hiện tín hiệu hội tụ giữa CCI và giá, cho thấy thị trường sắp đảo chiều từ giảm sang tăng, tín hiệu >> Mua.
Trong một xu hướng tăng, khi xuất hiện tín hiệu phân kỳ giữa CCI và giá, cho thấy thị trường sắp đảo chiều từ tăng sang giảm, tín hiệu >> Bán.

Giao dịch kết hợp với các chỉ báo khác

Như với hầu hết các chỉ báo kỹ thuật, CCI nên được sử dụng cùng với các hình thức phân tích kỹ thuật khác như MACD và RSI

Tín hiệu mua

Đường MACD đã cắt lên trên đường tín hiệu, điều này cho thấy xu hướng tăng.

Chỉ số RSI đã tăng lên trên mức quá bán (dưới 30), báo hiệu khả năng đảo chiều tăng giá.

CCI đã tăng lên trên mức quá bán (dưới -100), cho thấy khả năng đảo chiều tăng giá.

Tín hiệu bán

Đường MACD cắt xuống dưới đường tín hiệu, cho thấy xu hướng giảm.

Chỉ số RSI di chuyển xuống dưới mức mua quá mức (trên 70), cho thấy sự đảo chiều giảm giá.

CCI di chuyển xuống dưới mức mua quá mức (trên 100), cho thấy sự đảo chiều giảm giá.

So sánh chỉ báo CCI với RSI

Chỉ số sức mạnh tương đối (RSI) và chỉ số kênh hàng hóa (CCI) đều là các chỉ báo động lượng dao động để xác định các mức quá bán/quá mua và thể hiện sự phân kỳ. Chỉ báo CCI có các mức mua quá mức và bán quá mức mạnh và yếu, trong khi chỉ báo RSI có các vùng thị trường được gọi là mua quá mức và bán quá mức

RSI tính toán mức tăng và giảm giá trung bình trong một khoảng thời gian nhất định. Thông thường, khoảng thời gian mặc định được đặt thành 14 kỳ. Các giá trị RSI được vẽ trên thang điểm từ 0 đến 100. Không giống như RSI, CCI thường tính toán trên khoảng thời gian 20 kỳ và không có giới hạn phạm vi cụ thể.

CCI hiển thị các vùng quá mua/quá bán thường xuyên hơn RSI. Do CCI nhạy cảm hơn với những thay đổi về giá và có thể được sử dụng để xác định các điều kiện mua quá mức hoặc bán quá mức sớm hơn chỉ số RSI.

Mặt khác, RSI được sử dụng phổ biến hơn để xác nhận các tín hiệu do CCI tạo ra. Khi chỉ báo RSI vượt lên trên hoặc xuống dưới đường trung bình động của nó, RSI có thể được sử dụng làm tín hiệu xác nhận cho giao dịch mua hoặc bán.

CCI và RSI đều là hai chỉ báo dao động với vai trò chính là cung cấp thông tin về động lượng của giá. Tuy nhiên NĐT thường sử dụng chỉ báo RSI nhiều hơn nhưng không có nghĩa là CCI không hiệu quả, CCI tuy ít NĐT sử dụng nhưng thực tế các tín hiệu quá mua quá bán do CCI cung cấp vẫn rất hiệu quả. Nếu các tín hiệu của cả hai chỉ báo cùng đồng thuận thì tín hiệu sẽ càng được xác nhận, tăng khả năng thành công hơn cho chiến lược của NĐT.

Trên đây là những hướng dẫn cách sử dụng chỉ báo CCI, các nhà đầu tư hãy tham khảo kỹ càng và luyện tập kỹ theo chỉ báo để hiểu sâu hơn về thị trường và cách chúng phản ứng với giá, từ đó có nhận định về độ tin cậy của từng tín hiệu và giao dịch hiệu quả hơn nhé. Chúc bạn may mắn và thành công!