Ở Việt Nam, làn sóng đầu tư tích sản cổ phiếu đang lan rộng. Nhiều người cho rằng ở vùng điểm hiện tại, thị trường chứng khoán đang có nhiều cổ phiếu được định giá rẻ. Chính vì thế, những nhà đầu tư tích sản cổ phiếu cùng những nhà đầu tư giá trị đều đang săn mua các cổ phiếu đang được định giá thấp. Vậy cổ phiếu bị định giá thấp là gì? Làm thế nào để tìm ra cổ phiếu bị định giá thấp? Vietcap sẽ hướng dẫn tới các nhà đầu tư mới qua bài viết này hôm nay.

Cổ phiếu bị định giá thấp là gì?

Nói một cách ngắn gọn: cổ phiếu bị định giá thấp là những cổ phiếu có tiềm năng trong tương lai và đang có giá giao dịch trên thị trường chứng khoán thấp hơn giá trị thực hay giá trị nội tại của nó ở thời điểm hiện tại.

Đây là chiến lược mà Warren Buffett đã áp dụng thành công hơn 50 năm qua với tỷ suất sinh lợi kép 20.9%/năm… vượt trội so với mức 9.9%/năm của chỉ số S&P 500.

Cổ phiếu định giá thấp trái ngược với đánh giá quá cao. Định giá quá cao  xảy ra khi giá thị trường của cổ phiếu cao hơn giá trị nội tại được cảm nhận.

Niềm tin của các nhà đầu tư với cổ phiếu bị định giá thấp dưới giá trị nội tại dựa trên các phân tích các nguyên tắc cơ bản của công ty và các yếu tố khác quyết định hiệu quả hoạt động của công ty. Và có thể được đánh giá bằng báo cáo tài chính, dòng tiền, lợi nhuận, quản lý vốn và lợi nhuận trên tài sản.

Tại sao các cổ phiếu bị định giá thấp

Giá cổ phiếu có thể tăng hoặc giảm do tác động của nhiều yếu tố, ngay cả khi công ty vẫn đang hoạt động tốt, hãy xem các nguyên nhân khiến các cổ phiếu bị định giá thấp dưới đây:

Thị trường chung đang giảm

Có lẽ yếu tố phổ biến nhất dẫn đến việc định giá thấp một cổ phiếu là toàn bộ thị trường chung bị ảnh hưởng bởi các điều kiện kinh tế vĩ mô bất lợi. Giá của đại đa số cổ phiếu thường dao động cùng pha với thị trường chung. Trong các giai đoạn downtrend hoặc thị trường chung giảm đột ngột và kích hoạt bán tháo, sẽ khiến một số cổ phiếu bị định giá thấp.

Do sụt giảm nhu cầu

Thị trường chứng khoán là thị trường nhạy cảm, chỉ một thông tin gây nhiễu xuất hiện cũng có thể làm thị trường dao động dữ dội. Đặc biêt khi cổ phiếu bị bán quá nhiều cùng 1 thời điểm do nguyên nhân từ tin đồn thất thiệt nào đó khiến nhà đầu tư không yên tâm về mã cổ phiếu đó. Nên nguyên nhân từ cung cầu của thị trường nó làm giảm giá của cổ phiếu, làm nó xuống dưới giá trị của của doanh nghiệp trong khi doanh nghiệp hoạt động tốt, các chỉ số tài chính không thay đổi.

Cổ phiếu dưới giá trị thực do ít người quan tâm

Đối với cổ phiếu dưới giá trị thực của công ty có thể là đến từ việc người đầu tư không biết đến nó, không quan tâm đến nó nên dẫn đến nhu cầu đầu tư cũng như kỳ vọng về cổ phiếu không có nhiều. Có thể là các cổ phiếu mới niêm yết chẳng hạn, xét về giá trị doanh nghiệp thì nó là cổ phiếu tốt, có giá trị lớn nhưng nhiều nhà đầu tư không quan tâm, không có nhu cầu mua bởi không có nhiều kỳ vọng vào cổ phiếu đó sẽ tăng giá nên nó được định giá thấp hơn so với giá trị thực của mình.

Cổ phiếu thuộc nhóm ngành không tiềm năng

Với cổ phiếu thuộc nhóm ngành không tiềm năng thì luôn bị nhà đầu tư cho ra rìa, không có quan tâm, không biết đến nên giá trị của nó luôn thấp bởi không có nhu cầu giao dịch nhiều trên thị trường.

Có nhiều cổ phiếu dưới giá trị thực nhưng lại được nhiều người đầu tư cũng như kỳ vọng, như vậy giá cổ phiếu sẽ được tăng trưởng lên rất nhiều. Ví dụ 1 cổ phiếu hiện tại giá thấp, trước đó định giá thấp không ai  mua nhưng vì thông tin nào đó có lợi nên nhiều người quan tâm nên nó được đẩy giá lên cao bằng hoặc cao hơn giá trị thực rất nhiều.

Tham khảo:

- Cổ phiếu phòng thủ là gì?

- Cách nhận biết Uptrend và Downtrend

Đi tìm cổ phiếu bị định giá thấp

Giá trị hiện tại của doanh nghiệp được xác định bằng các phương thức định giá P/E, P/B, giúp đánh giá doanh nghiệp mục tiêu với các doanh nghiệp khác cùng ngành. Còn tốc độ tăng trưởng lợi nhuận là yếu tố giúp cổ phiếu được định giá cao hơn. Tuy nhiên, NĐT cũng cần lưu ý rằng, không có công thức hay phương pháp định giá nào chính xác tuyệt đối để thẩm định giá cho tất cả các cổ phiếu. Bởi mỗi loại hình doanh nghiệp, mỗi chu kỳ kinh doanh, mỗi điều kiện vĩ mô, định hướng tương lai, nội lực doanh nghiệp, năng lực nhà đầu tư lại cho một giá trị khác nhau.

Định giá cổ phiếu theo phương pháp P/E

Cổ phiếu được định giá theo phương pháp P/E hay chính là dựa vào chỉ số P/E. Theo đó, Chỉ số P/E thể hiện mối quan hệ tỷ lệ giữa giá thị trường của cổ phiếu (Price) so với thu nhập của một cổ phần (EPS). Hay nói cách khác để có được 1 đồng thu nhập từ cổ phiếu, nhà đầu tư sẵn sàng trả bao nhiêu tiền. Như vậy, chỉ số P/E cao tức là cổ phiếu đang được định giá cao và ngược lại. Và để biết chỉ số P/E chuẩn để đem đi so sánh, nhà đầu tư có thể áp dụng P/E trung bình ngành, P/E chính cổ phiếu trong quá khứ hoặc P/E của thị trường chung. (Xem thêm: Phương pháp định giá cổ phiếu nào chính xác nhất?)

Ví dụ: nếu tỷ lệ P/E trung bình của tất cả các công ty trong ngành chứng khoán là 20 và phần lớn các công ty có P/E trong khoảng từ 15 đến 25, thì một cổ phiếu có tỷ lệ P/E là 7 sẽ bị coi là bị định giá thấp. Ngược lại, một cổ phiếu có tỷ lệ P/E là 50 sẽ được coi là định giá quá cao.

Định giá cổ phiếu theo phương pháp P/B

Đúng như tên gọi, phương pháp định giá cổ phiếu này sẽ dựa vào chỉ số P/B. Tỷ số P/B được dùng để so sánh giữa giá của một cổ phiếu (Price) với giá trị sổ sách của cổ phiếu đó (Book value ratio). Tương tự như chỉ số P/E, chỉ số P/B càng thấp tức là cổ phiếu đó đang được định giá thấp và ngược lại.

Để hiểu được vì sao chỉ số P/B lại quan trọng, trước hết, nhà đầu tư cần hiểu rõ cách tính chỉ số P/B.

Giá trị ghi sổ của cổ phiếu (B- Book Value) được xác định bằng: (Tổng giá trị tài sản – Tài sản cố định vô hình – Nợ phải trả) / Số lượng cổ phiếu đang lưu hành.

Tuy nhiên giá trị tài sản vô hình thường không được thể hiện ở phần lớn báo cáo tài chính của các doanh nghiệp, do đó có thể tạm coi Giá trị ghi sổ của cổ phiếu = (Tổng giá trị tài sản – Nợ phải trả) / Số lượng cổ phiếu đang lưu hành = Vốn chủ sở hữu / Số lượng cổ phiếu đang lưu hành.

Giá thị trường của cổ phiếu là giá đóng cửa tại phiên gần nhất của cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.

Như vậy, về mặt lý thuyết, nếu giá trị thị trường của cổ phiếu thấp hơn giá trị ghi sổ của cổ phiếu thì có nghĩa là, nhà đầu tư đang được mua rẻ tài sản của doanh nghiệp theo giá trị sổ sách.

Đối với những nhà đầu tư theo trường phái đầu tư giá trị, khi chỉ số P/B nhỏ hơn 1 thì có nghĩa là, thị trường chứng khoán đang định giá giá trị doanh nghiệp thấp hơn nhiều giá trị thật. Điều này cũng dẫn đến triết lý rằng những nhà đầu tư giá trị sẽ lọc tìm những doanh nghiệp có P/B nhỏ hơn 1 và đi tìm các thông số khác để quyết định đầu tư với kỳ vọng trong tương lai, khi thị trường chứng khoán qua cơn hoảng loạn thì định giá sẽ đúng và họ kiếm lời.

Khá nhiều nhà đầu tư huyền thoại trên thế giới theo phương pháp đầu tư giá trị như Benjamin Graham hay Warren Buffett.

Định giá cổ phiếu theo phương pháp P/S

Phương pháp cuối cùng, định giá cổ phiếu theo chỉ số P/S, là chỉ số đo lường giá cổ phiếu trên doanh thu mỗi cổ phần (Price/Sales per Share). Và cũng giống như 2 chỉ số bên trên, chỉ số P/S và cổ phiếu được định giá sẽ tỉ lệ thuận với nhau.

P/S = Giá cổ phiếu/ Doanh thu mỗi cổ phần.

Trong đó: Doanh thu mỗi cổ phiếu = Tổng doanh thu/ Số lượng cổ phiếu lưu hành

Hoặc: P/S = Tổng vốn hóa/Tổng doanh thu thuần

Trong đó:

P = Price = Market price: Giá cổ phiếu tại thời điểm hiện tại

S = Sales per share: Doanh thu thuần trên mỗi cổ phiếu

Ưu điểm của chỉ số P/S: Doanh thu ít bị bóp méo hơn so với lợi nhuận. Nên chỉ số P/S sẽ có tính chính xác hơn. Có thể dùng định giá cả những công ty làm ăn thua lỗ. Vì doanh thu biến động thấp hơn lợi nhuận nên P/S sẽ ổn định

Nhược điểm của chỉ số P/S:

Bản chất của kinh doanh là lợi nhuận và dòng tiền, dù doanh thu nhiều và tăng trưởng cao nhưng thu không bù chi trong dài hạn, thì lợi nhuận sẽ âm, công ty sẽ bị phá sản. Do đó công ty chỉ có doanh thu thôi, thì không có ý nghĩa.

Thực tiễn ghi nhận doanh thu, do cách hạch toán. Chỉ số P/S có thể cung cấp cho chúng ta về bán hàng nhưng không thể nắm bắt được sự khác biệt về cấu trúc chi phí giữa các công ty

Lưu ý khi định giá cổ phiếu bằng chỉ số P/S là ở góc độ định giá chứng khoán thì không có một công thức chính xác nào để khẳng định chỉ số P/S chính xác bằng bao nhiêu là tốt.

Tuy nhiên nhà đầu tư có thể so sánh chỉ số P/S với đặc điểm hiện tại và quá khứ và tương lai doanh nghiệp như tốc độ tăng trưởng, hiệu quả kinh doanh, lợi thế cạnh tranh, nhóm ngành… Từ đó đưa ra được quyết định chính xác nhất.

Ngoài ra còn có một số phương pháp định giá phổ biến khác như: Định giá cổ phiếu dựa vào chỉ số đánh giá doanh nghiệp ROA, ROE; Định giá cổ phiếu theo phương pháp cổ tức; Định giá cổ phiếu theo công thức Benjamin Graham,...

Cổ phiếu dưới giá trị thực như thế nào là tiềm năng

Phía trên chỉ là lý thuyết để mọi người có thể  định hình được cách tìm kiếm cũng như xác định được cổ phiếu như thế nào là cổ phiếu dưới giá trị thực. Để có thể đầu tư cổ phiếu dưới giá trị thực được hiệu quả thì mọi người cần lưu ý những vấn đề sau:

Cổ phiếu doanh nghiệp kinh doanh 3 năm liên tiếp có lợi nhuận

Yêu cầu đầu tiên đó là công ty đó phải kinh doanh có lãi, không lỗ có nghĩa là:

  • Lợi nhuận 3 năm liên tiếp là trên 0
  • Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) năm gần nhất phải lớn hơn 0.
  • Biên lợi nhuận gộp năm gần nhất phải lớn hơn 0.
  • Hệ số giá trên lợi nhuận 1 cổ phiếu (P/E) lớn hơn 0 và nhỏ hơn 20.

Cổ phiếu có giá thấp hơn 9.000đ/cp

Đây không phải là tiêu chí chung của nhiều nhà đầu tư, nhưng theo nhiều chuyên gia thì mốc giá phải đạt như vậy mới đảm bảo lời, mức giá này được tính toán cơ bản dựa trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Chúng ta sẽ nhắm vào những mã cổ phiếu nào có giá dưới 10,000đ và cụ thể hơn là 9.000đ/cp bởi như vậy nó đảm bảo khả năng chênh lệch với mệnh giá tối thiểu đạt 20%.

Thanh khoản trung bình 30 phiên gần nhất đạt 20.000 cổ phiếu

Đây là khối lượng tối thiểu nhất đối với 1 cổ phiếu hiện nay trên thị trường chứng khoán, nó đảm bảo giúp bạn mua bán dễ dàng, không khan hiếm người mua cũng không quá khan hiếm người bán. Mọi người có thể tổng kết khối lượng giao dịch trong 3 phiến trước đó sẽ cho kết quả xem xét. Bạn nên nâng tiêu chí khối lượng giao dịch lên 200.000 cổ phiếu trở lên trong một phiên giao dịch để đảm bảo tính thanh khoản.

Và sau khi bạn lọc đươc cổ phiếu phù hợp, trong danh sách đó có rất rất nhiều mã khác nhau thì tiếp đến cần lọc lại và loại bỏ đi những cổ phiếu rơi vào các tiêu chí sau đây:

  • Khối lượng giao dịch trung bình của 30 phiên gần nhất dưới 20.000 cổ phiếu
  • Cổ phiếu bỗng nhiên tăng đột biến trên 10.000đ/cp trong khi không có sự thay đổi nào về giá trị thực của doanh nghiệp.
  • Doanh nghiệp có báo cáo tài chính mới nhất bị lỗ
  • Doanh nghiệp vướng tin đồn xấu ảnh hưởng nghiêm trọng đến giá cổ phiếu và hoạt động kinh doanh

Thông qua bài viết này, Vietcap đã giới thiệu những thông tin về các cổ phiếu bị định giá thấp các nhà đầu tư tham khảo và áp dụng. Tất nhiên, để việc tìm ra ra cổ phiếu giá rẻ tiềm năng và định giá được chính xác hơn, nhà đầu tư cũng cần trang bị cho mình những kiến thức tài chính vững chắc. Đặc biệt, hiểu biết về các chỉ số và những yếu tố ảnh hưởng đến sự lên xuống của giá cổ phiếu để giảm thiểu rủi ro khi đầu tư chứng khoán. Chúc các nhà đầu tư thành công.

Powered by Froala Editor