Phương pháp 4M được Phil Town đề cập đến trong hai cuốn sách Rule on investing và Pay back time. Phương pháp này được coi là nền tảng kiến thức cho những phương pháp khác để chọn được những mã cổ phiếu tiềm năng nhất.

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về phương pháp 4M của Phil Town.

Lựa chọn cổ phiếu theo phương pháp của Phil Town

Phương pháp 4M là gì?

4M là bốn tiêu chí lựa chọn cổ phiếu tốt theo quan điểm của Phil Town, bao gồm:

• Meaning – Đầu tư vào doanh nghiệp mà bạn am hiểu nhất
• Moat – Đầu tư vào doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững
• Management – Đầu từ vào ban lãnh đạo tốt
• Margin of safety – Biên an toàn là tiêu chí cuối để bạn quyết định đầu tư

Ý nghĩa của phương pháp 4M

1. Meaning – Đầu tư vào doanh nghiệp mà bạn am hiểu nhất

Câu hỏi đầu tiên mà các nhà đầu tư mới cần đặt ra là:

1. Bản thân có am hiểu doanh nghiệp đó không?
2. Nếu thị trường thứ cấp phải đóng cửa ngày mai, có sẵn sàng nắm giữ doanh nghiệp như một người chủ hay không?

Hiểu được lẽ đó, Phil Town đưa ra 3 vòng tròn giúp nhà đầu tư có thể lựa chọn lĩnh vực mà mình am hiểu nhất:

Bạn điền thông tin vào từng vòng tròn bằng cách trả lời các câu hỏi trong vòng tròn như sau:

• Đam mê: Bạn thực sự thích và có thể dành hàng giờ liền để tìm hiểu cái gì nhất?
• Tài năng: Bạn giỏi và am hiểu nhất những lĩnh vực gì?
• Tiền bạc: Bạn đang kiếm được tiền nhiều nhất bằng cách nào và chi tiêu vào việc gì nhiều nhất?

Bây giờ bạn có một danh mục chung về các doanh nghiệp bạn có thể đầu tư vào.

Tiếp theo, hãy xem 3 vòng kết nối của bạn. Bạn thấy điểm tương đồng trong vòng kết nối của mình ở đâu? Bạn nên xem xét các công ty trong các ngành bạn đã chọn. Hãy nhớ rằng mục tiêu của bạn ở đây là tìm một vài công ty mà bạn muốn sở hữu và bạn hiểu rõ.

Chọn một vài công ty trong số đó và bắt đầu đào sâu và nghiên cứu nó. Thông điệp mà 3 vòng tròn này đưa ra là, là một nhà đầu tư mới bắt đầu, để tránh những sai lầm khi đầu tư bạn chỉ nên mua vào các công ty bạn đã quen thuộc và có ý nghĩa đối với bạn. Ví dụ, nếu bạn làm việc trong ngành bán lẻ, bạn sẽ dễ dàng hiểu được các mục tiêu của một công ty bán lẻ cũng như tiềm năng của họ để đạt được những mục tiêu đó hơn là bạn sẽ đánh giá một công ty trong ngành công nghiệp dược phẩm.

Những công ty xuất hiện trong nhiều vòng kết nối nhất sẽ hướng bạn đến gợi ý về công ty tốt nhất để bạn có thể đầu tư vào. Đây là những công ty có thể bạn sẽ biết nhiều nhất và đam mê nhất. Khu vực mà ba vòng kết nối này chồng lên nhau chính là “Vòng tròn năng lực” của bạn, nơi hiển thị những ngành và lĩnh vực bạn có nhiều kiến thức nhất và nơi bạn nên bắt đầu tìm kiếm các công ty để đầu tư.

Theo thời gian, bạn có thể bắt đầu nghiên cứu các công ty trên nhiều lĩnh vực khác nhau và mở rộng cơ sở kiến thức cũng như vùng thoải mái của mình, nhưng đầu tư vào Vòng tròn Năng lực của bạn là nơi tốt nhất để bắt đầu. Khi bạn đã có danh sách các công ty nằm trong Vòng tròn năng lực của mình, đã đến lúc đánh giá chúng để xác định xem chúng có đáng để đầu tư hay không. Bước này rất quan trọng để biết cách đầu tư vào từng cổ phiếu đúng cách và giảm rủi ro.

Các bước tiếp theo đó bao gồm:

• Xác nhận doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh bền vững.
• Đảm bảo doanh nghiệp có sự quản lý đáng tin cậy.
• Xác định mức giá phù hợp để mua doanh nghiệp.

2. Moat – Đầu tư vào doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững

Ngoài việc có một ý nghĩa (meaning) mà bạn tin tưởng, bất kỳ công ty nào bạn đầu tư vào cũng cần phải có một “con hào kinh tế”, tức là thứ ngăn cản đối thủ của doanh nghiệp xâm nhập và cướp đi quyền kiểm soát mà doanh nghiệp có đối với thị trường của mình. Hay lợi thế cạnh tranh là xây dựng cho mình những bản sắc riêng để tạo ra rào cản đối với các doanh nghiệp khác khi xâm nhập thị trường.

Ví dụ, Coca-Cola là một công ty có “con hào kinh tế” lớn. Bất cứ ai cũng có thể làm nước giải khát, nhưng Coca-Cola đã cố thủ trên thị trường trong nhiều thập kỷ với một hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ. Không có công ty nước giải khát mới nào có thể sớm cướp đi khách hàng của họ. Các ví dụ khác về “con hào” có thể kể đến bao gồm công nghệ được cấp bằng sáng chế, quyền kiểm soát đa số đối với thị trường chứng khoán hoặc một sản phẩm, dịch vụ mà khách hàng sẽ không bao giờ rời bỏ (chẳng hạn như một công ty tiện ích).

Bằng cách đầu tư vào một công ty có uy tín, bạn có thể đảm bảo rằng bạn sẽ không bị mất khoản đầu tư do công ty đó bị suy giảm bởi cạnh tranh.Điều này sẽ giúp doanh nghiệp trụ vững trước biến động của thị trường và mang lại lợi nhuận ổn định trong dài hạn.

Để dễ đánh giá lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp, Phil Town đã đưa ra 5 lợi thế định tính và 5 biểu hiện định lượng như sau:

5 lợi thế định tính (qualitative):

5 lợi thế định lượng (quantitative): 

3. Management – Đầu từ vào ban lãnh đạo tốt

Chữ M thứ ba dành cho Ban lãnh đạo. Giống như một chiếc máy bay chiến đấu không có phi công, mọi công ty chỉ giỏi khi có những người dẫn dắt nó. Trước khi đầu tư vào một công ty, bạn cần đảm bảo rằng công ty được dẫn dắt bởi những người có năng lực và sự chính trực. Đã có quá nhiều công ty trên thị trường bị chìm nghỉm do không trung thực hoặc quản lý kém.

Làm thế nào để bạn biết nếu một công ty có quản lý tốt? Hãy dành thời gian để nghiên cứu những người đang lãnh đạo một công ty và đảm bảo rằng họ có một lịch sử lãnh đạo chính trực và thành công với các quyết định trước của họ. Một cách tốt để nghiên cứu các khoản đầu tư vào cổ phiếu của bạn là đọc các báo cáo tại đại hội cổ đông, các bản tin, báo cáo quý và báo cáo thường niên do ban giám đốc công bố.

Phil Town chỉ ra 5 dấu hiệu của một ban điều hành tồi như sau:

• Xem xét xem liệu tiền lương của họ có tăng lên theo quy mô tài sản của công ty hay không? Nếu lương của ban điều hành tăng theo quy mô tài sản công ty, đồng thời nợ tăng trong khi thu nhập trên vốn đầu tư (ROIC) lại giảm thì chứng tỏ đó là ban điều hành tồi. Một CEO tốt là lương của anh ta không tăng theo bảng cân đối kế toán của công ty.
• Ban điều hành chỉ đầu tư phần nhỏ tài sản của họ vào cổ phiếu công ty. Điều này chứng tỏ ban điều hành có ít niềm tin với công ty.
• CEO công ty bán cổ phiếu công ty nhưng vẫn nói cổ phiếu đang bị định giá thấp, điều này là dấu hiệu để bạn tránh xa công ty đó.
• Đọc kỹ thư của CEO gửi cổ đông xem nó có vẻ giống như một bản chào hàng không. Nếu CEO đang cố chào hàng để “đánh bóng” cổ phiếu nhằm phục vụ cho lợi ích của họ thì bạn nên cẩn trọng. Một người CEO tốt sẽ viết thư cho cổ đông hàng năm và kể cho họ những sự kiện về công ty để cổ đông có thể căn cứ vào đó tự đánh giá cổ phiếu công ty. Bạn hãy xem thư Warren Buffett viết cho cổ đông của Berkshire Hathaway để thấy một bức thư của CEO tốt là như thế nào nhé.
• CEO quá tập trung vào lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao (EBITDA) mà lờ đi dòng tiền tự do và thu nhập ròng của doanh nghiệp. Khi nói đến việc phân tích hiệu quả hoạt động của một công ty dựa trên giá trị của chính nó, một số nhà phân tích xem dòng tiền tự do là một thước đo tốt hơn EBITDA vì dòng tiền tự do là mức thu nhập thực sự có sẵn cho một công ty sau khi đã trừ lãi suất, thuế và các nghĩa vụ khác, trong khi EBITDA thể hiện thu nhập của công ty trước khi tính đến các chi phí thiết yếu như trả lãi, trả thuế, khấu hao và không tính đến chi phí vốn, là chi phí quan trọng tạo ra dòng tiền mặt cho một doanh nghiệp. Một CEO tốt sẽ tập trung báo cáo đầy đủ bức tranh hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, bao gồm cả dòng tiền tự do và thu nhập ròng thay vì chỉ đưa ra con số về EBITDA nhằm phản ánh giá trị doanh nghiệp một cách chân thực hơn.

4. Margin of safety – Biên an toàn là tiêu chí cuối để bạn quyết định đầu tư

Phil Town cho rằng thời điểm thích hợp nhất để đầu tư là lúc giá cổ phiếu thấp hơn giá trị thực từ 25- 50%. Ông cũng đặt ra 2 tiêu chí định giá giúp nhà đầu tư sớm tìm được những doanh nghiệp tốt và mua vào với mức giá phải chăng:

P/E - Thời gian thu hồi vốn của doanh nghiệp

Đây là phương pháp khá phổ biến và hiệu quả bậc nhất. Một khoản đầu tư được cho là hời khi một doanh nghiệp tốt nhưng P/E ở mức thấp hơn P/E chung của thị trường hoặc trung bình ngành.

Xem lại: Cách dùng chỉ số P/B và P/E đánh giá cổ phiếu đắt hay rẻ

PEG 

Đây là tỷ số giữa P/E và tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp. Một cổ phiếu không bị cho là định giá cao nếu P/E thấp hơn tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp (3 năm gần nhất). Giá cổ phiếu đủ hấp dẫn khi PEG có giá trị dưới 1.

Ưu và nhược điểm của phương pháp 4M

Ưu điểm

• Đây là phương pháp khá đơn giản, dễ hiểu và phản ánh đúng 4 khía cạnh của doanh nghiệp. Đặc biệt rất phù hợp với các nhà đầu tư nhỏ lẻ, mới gia nhập thị trường.
• Phương pháp đầu tư 4M cũng giúp nhà đầu tư hình dung được bức tranh toàn cảnh trong việc đánh giá một cổ phiếu. Từ đó, việc thực hiện các chỉ tiêu định tính sẽ dễ dàng hơn.

Nhược điểm

• Nhiều chuyên gia cho rằng, các tiêu chí định lượng là quá đơn giản và dễ gây ra nhiều lầm tưởng. Việc định giá doanh nghiệp chỉ dựa vào P/E và hệ số tăng trưởng của doanh nghiệp là chưa đầy đủ và chính xác, Dễ gây ra những thiệt hại lớn do người đánh giá có thể bỏ qua những doanh nghiệp có tiềm năng lớn trong tương lai. Ngoài ra, phương pháp 4M chưa tính toàn diện các phương pháp định giá doanh nghiệp khác để có cái nhìn tổng thể, thấu đáo hơn khi nhìn nhận giá cổ phiếu mà bạn định đầu tư, bởi mỗi doanh nghiệp sẽ có tỷ suất sinh lời, lợi thế cạnh tranh, khả năng tăng trưởng khác nhau, từ đó phù hợp với các phương pháp định giá khác nhau và kỳ vọng của thị trường cũng  khác nhau.

Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn phương pháp 4M của Phil Town. Cảm ơn bạn và chúc bạn thành công !

Powered by Froala Editor