Chủ đề được tranh luận giữa các nhà đầu tư là liệu thị trường chứng khoán có hiệu quả hay không, tức là liệu nó có phản ánh tất cả thông tin sẵn có cho những người tham gia thị trường tại bất kỳ thời điểm nào hay không. Giả thuyết thị trường hiệu quả (Efficient market) cho rằng tất cả các cổ phiếu đều được định giá hoàn hảo theo đặc tính đầu tư vốn có của chúng, kiến thức mà tất cả những người tham gia thị trường đều có như nhau.

Efficient Market Hypothesis -  Eugene Fama 

Thị trường hiệu quả (Efficient market) trong chứng khoán là gì?

Thị trường hiệu quả (Efficient market) là một thị trường mà mọi thông tin được truyền đi một cách hoàn hảo, đầy đủ, tức thời và không mất phí. Giá tài sản trong một thị trường hiệu quả phản ánh đầy đủ tất cả thông tin có sẵn cho người tham gia thị trường.

Tuy nhiên, thông thường, thị trường được cho là hiệu quả đối với một số thông tin, nếu giá chứng khoán không bị ảnh hưởng do tiết lộ thông tin đó đến những người tham gia.

Các giả thuyết thị trường hiệu quả

Thị trường hiệu quả bao gồm nhiều giả thuyết khác nhau, tùy thuộc vào mức độ phản ánh của thông tin trong giá chứng khoán.

- Giả thuyết thị trường hiệu quả dạng yếu (weak - form efficiency): 

Mức hiệu quả yếu xảy ra khi giá của chứng khoán phản ánh các thông tin trong quá khứ về giá chứng khoán, bao gồm cả giá cổ phiếu và khối lượng giao dịch.

- Giả thuyết thị trường hiệu quả trung bình (semi - strong form efficiency): 

Mức hiệu quả này xảy ra khi giá cả của chứng khoán phản ánh các thông tin công khai trên thị trường, bao gồm các thông tin quá khứ về giá chứng khoán và các thông tin công khai trên thị trường, chẳng hạn các thông tin trên bản cáo bạch của tổ chức phát hành.

Thị trường hiệu quả trung bình bao trùm lên giả thuyết hiệu quả yếu vì tất cả các thông tin trên thị trường đều phải được xem xét công khai dựa trên giả thuyết thị trường hiệu quả dạng yếu như giá cổ phiếu, tỉ suất lợi tức và khối lượng giao dịch.

- Giả thuyết thị trường hiệu quả mạnh (strong form efficiency): 

Mức hiệu quả mạnh xảy ra khi mọi thông tin được phản ánh đầy đủ vào giá chứng khoán, bao gồm cả thông tin không công khai, chẳng hạn các thông tin trong nội bộ doanh nghiệp. Giả thuyết thị trường hiệu quả dạng mạnh là sự tổng hợp của cả giả thuyết hiệu quả dạng yếu và dạng trung bình.

Giả thuyết hiệu quả thị trường dạng mạnh mở rộng thêm giả định cho các thị trường hiệu quả - thị trường mà tại đó giá phản ánh các thông tin công khai, trở thành thị trường hoàn hảo - thị trường mà tại đó tất cả các thông tin đều miễn phí và sẵn có ở cùng một thời điểm.

Giả thuyết thị trường hiệu quả (Efficient Market Hypothesis) được phát triển bởi Giáo sư Eugene Fama trong luận văn tiến sĩ của mình vào đầu những năm 1960.

Các vấn đề về Thị trường hiệu quả

1/. Các nhà đầu tư định giá cổ phiếu khác nhau

Các phương pháp phân tích và định giá cổ phiếu khác nhau gây ra một số vấn đề về tính hợp lệ của thị trường hiệu quả. Nếu một nhà đầu tư tìm kiếm các cơ hội thị trường bị định giá thấp trong khi một nhà đầu tư khác đánh giá một cổ phiếu dựa trên tiềm năng tăng trưởng của nó thì hai nhà đầu tư này sẽ có những đánh giá khác nhau về giá trị thị trường hợp lý của cổ phiếu. Vì các nhà đầu tư định giá cổ phiếu khác nhau nên không thể xác định giá trị của một cổ phiếu trong một thị trường hiệu quả.

2/. Không có nhà đầu tư nào có thể đạt được lợi nhuận cao hơn nhà đầu tư khác với cùng số vốn đầu tư theo giả thuyết thị trường hiệu quả

Vì cả hai đều có cùng thông tin nên họ chỉ có thể đạt được lợi nhuận giống nhau. Nếu một nhà đầu tư có lãi thì có nghĩa là mọi nhà đầu tư đều có lãi. Nhưng điều này có phải đúng như vậy không?

3/. Theo giả thuyết thị trường hiệu quả, không nhà đầu tư nào có thể đánh bại thị trường

Nhưng có nhiều nhà đầu tư đã liên tục đánh bại thị trường. Warren Buffett là một trong những người đã vượt qua mức lợi nhuận trung bình hàng năm (Average Annual Return - AAR).

Mặc dù sự thành công của việc đầu tư vào thị trường chứng khoán chủ yếu dựa vào kỹ năng của các nhà đầu tư cá nhân hoặc tổ chức, nhưng mọi người sẽ liên tục tìm kiếm phương pháp chắc chắn để đạt được lợi nhuận cao hơn mức trung bình của thị trường. Thị trường hiệu quả (Efficient market) là một giả thuyết rất đáng để nghiên cứu và tranh luận. Xem nhiều hơn kiến thức chứng khoán tại Vietcap Academy

Powered by Froala Editor