Giá cổ phiếu được quyết định bởi thị trường, nơi mà người bán đáp ứng được nhu cầu của người mua. Sẽ không có một phương trình nào có thể giải đáp được giá cổ phiếu sẽ diễn biến như thế nào. Tuy nhiên, sẽ có những yếu tố giúp chúng ta nhận biết được khi nào giá cổ phiếu sẽ biến động. Những yếu tố đó được xếp thành 3 loại: yếu tố cơ bản, yếu tố kỹ thuật và tâm lý của thị trường.
Trong bài viết này chúng ta sẽ điểm qua một vài yếu tố mà thị trường hay gặp phải
Yếu tố cơ bản
Yếu tố cơ bản chủ yếu tập trung vào nền tảng của doanh nghiệp như: thu nhập của doanh nghiệp và chỉ số định giá. Những yếu tố này thường xuất phát từ bên trong doanh nghiệp và là yếu tố bền vững
Thu nhập doanh nghiệp: một doanh nghiệp khi thu về lợi nhuận sẽ chia lại cổ tức cho cổ đông, khi doanh nghiệp tạo ra càng nhiều lợi nhuận sẽ chia nhiều hơn cho cổ đông hoặc tái đầu tư số lợi nhuận đó khiến triển vọng của doanh nghiệp sẽ tốt hơn từ đó giá cổ phiếu sẽ tăng. Và ngược lại, một doanh nghiệp khi làm ra lợi nhuận thấp hoặc giảm sẽ cắt bớt phần cổ tức và sẽ không đủ khả năng tái đầu tư khiến triển vọng doanh nghiệp trở nên ảm đạm dẫn đến giá cổ phiếu sẽ giảm.
Chỉ số định giá: các chỉ số định giá giúp giải thích về kỳ vọng trong tương lai của doanh nghiệp những chỉ số đó gồm: P/E, P/B, Chiết khấu dòng tiền, …. Những chỉ số này giúp xác định giá trị trong tương lai của doanh nghiệp từ đó đánh giá xem doanh nghiệp đó ở thời điểm hiện tại đang rẻ, phù hợp hoặc đắt từ đó giá cổ phiếu sẽ biến động dựa trên đánh giá của thị trường. Xem lại tiêu chí chọn cổ phiếu tốt để đầu tư
Yếu tố kỹ thuật
Yếu tố kỹ thuật là những yếu tố xuất phát từ bên ngoài của doanh nghiệp như: lạm phát, sức mạnh của nền kinh tế, các kênh đầu tư thay thế, thanh khoản, xu hướng, tin tức…. Đây là những yếu tố mà doanh nghiệp khó có thể tác động được hoặc ảnh hưởng rất ít đến sự biến động của giá cổ phiếu. Chúng ta sẽ điểm qua một số yếu tố đã nêu trên:
Lạm phát: là một trong những chỉ số ảnh hưởng rất lớn đến giá cổ phiếu vì lạm phát sẽ có tác động rất lớn đến định giá của cổ phiếu. Lịch sử đã cho thấy khi lạm phát thấp có tương quan nghịch với giá cổ phiếu (lạm phát thấp sẽ đưa định giá lên cao và lạm phát cao sẽ đưa định giá về thấp).
Sức mạnh của nền kinh tế: doanh nghiệp thường liên quan mật thiết đến sức mạnh nền kinh tế và ngành của doanh nghiệp đó tham gia vào, nếu ngành của doanh nghiệp đó được đánh giá là triển vọng tăng trưởng tốt trong tương lai thì giá cổ phiếu sẽ tăng và ngược lại.
Thanh khoản: là một yếu tố quan trọng mà đôi khi bị đánh giá thấp, nó thể hiện mức độ quan tâm của nhà đầu tư đến cổ phiếu. Cổ phiếu có thanh khoản cao sẽ được nhiều nhà đầu tư quan tâm và rất nhạy cảm với tin tức từ đó giá sẽ phản ánh sát kỳ vọng của nhà đầu tư.
Tin tức: những tin tức như tình hình chính trị, các thỏa thuận song phương, đột phá sản phẩm mới, sát nhập và mua lại và nhiều thông tin nằm ngoài dự đoán của nhà đầu tư sẽ khiến giá cổ phiếu biến động. Bên cạnh đó những thông tin về lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ làm giá cổ phiếu biến động khá lớn nếu vượt hoặc thấp hơn kỳ vọng của nhà đầu tư ( đặc biệt với những doanh nghiệp thua lỗ sau đó có lãi và ngược lại)
Tâm lý thị trường
Tâm lý thị trường đề cập đến tâm lý của những thành phần tham gia thị trường, cá nhân và tập thể. Tâm lý thị trường ta thường gặp là lạc quan, bi quan và phớt lờ. Ví dụ, khi bạn chắc chắn về một cổ phiếu có triển vọng tốt và chắc chắn giá cổ phiếu đó sẽ đi lên trong dài hạn. Tuy nhiên, tại thời điểm đấy một thông tin tiêu cực xuất hiện và doanh nghiệp bạn đánh giá là triển vọng phải chịu những tâm lý bi quan làm giá cổ phiếu giảm trong ngắn hạn, bạn sẽ phải chờ một thời gian rất lâu thì giá mới phản ánh đúng kỳ vọng mà bạn đặt ra.
Cùng chủ đề:
- Lợi ích của đầu tư dài hạn trong giao dịch chứng khoán
- Cẩm nang chứng khoán cơ bản dành cho người mới
Kết luận
Có rất nhiều yếu tố tác động đến giá cổ phiếu mà chúng ta phải cân nhắc khi theo dõi cũng như cân nhắc khi đưa ra quyết định đầu tư. Tuy nhiên, yếu tố tâm lý thị trường có thể sẽ là yếu tố khó lường nhất đối với nhà đầu tư mới và đôi khi nhà đầu tư lâu năm cũng mắc phải. Bạn đã đánh giá tất cả dữ liệu để đưa ra quyết định đầu tư, nhưng đôi khi tâm lý đám đông sẽ ảnh hưởng đến tâm lý của bạn làm cho quyết định của bạn trở nên sai lệch. Việc hiểu rõ và giữ vững được tâm lý sẽ giúp nhà đầu tư gặt hái được những thành công rực rỡ trên thị trường chứng khoán đầy biến động.
“Trong ngắn hạn thị trường là một cái máy bỏ phiếu nhưng trong dài hạn thị trường là một cái cân” – Benjamin Graham
Powered by Froala Editor