Cháy tài khoản chứng khoán là gì? Làm gì khi cháy tài khoản?

Cháy tài khoản là kịch bản tồi tệ nhất mà nhà đầu tư có thể gặp phải khi tham gia thị trường chứng khoán, được xem như “ông kẹ” khiến nhiều người có ý định đầu tư phải nao núng.

Vậy cháy tài khoản chứng khoán là gì? Nguyên nhân và cách giải quyết khi gặp phải trường hợp đó là như thế nào? Hãy cùng Vietcap tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Cháy tài khoản là gì?

Cháy tài khoản là tình trạng nhà đầu tư thua lỗ và bị mất sạch khoản tiền đã đầu tư. Như vậy, trong trường hợp nhà đầu tư chỉ giao dịch chứng khoán chỉ bằng số tiền mà mình thực sự có thì khả năng tài khoản bị cháy đến mất sạch là rất thấp, từ đó chúng ta sẽ hiểu thuật ngữ cháy tài khoản này một cách hình tượng hơn với mức độ là tài khoản thua lỗ khá nhiều với mức thua lỗ trên 70% tổng tài khoản ban đầu.

Thuật ngữ cháy tài khoản được dùng rộng rãi trong giới đầu tư Forex, Crypto và các giao dịch sản phẩm phái sinh, nơi mà tỷ lệ ký quỹ yêu cầu cực thấp; ở thị trường giao dịch cổ phiếu Việt Nam, thuật ngữ cháy tài khoản được sử dụng với tính hình tượng hơn là sát nghĩa khi tỷ lệ ký quỹ yêu cầu khá cao, đồng thời tài khoản sẽ bị bán giải chấp ở một mức tỷ lệ nhất định giúp nhà đầu tư có được những nhắc nhở kịp thời về rủi ro của thị trường và cổ phiếu để đưa ra những quyết định phù hợp.

Margin hay giao dịch ký quỹ thường được các nhà đầu tư sử dụng để vay tiền từ các công ty chứng khoán. Đây là một dạng đòn bẩy tài chính. Theo đó, nhà đầu tư có thể dùng tiền mua cổ phiếu, sau đó dùng chính số cổ phiếu đã mua được để thế chấp nhằm mục đích vay thêm tiền từ các công ty chứng khoán. Điều này sẽ giúp nhà đầu tư tối ưu hóa nguồn vốn nhằm mục đích gia tăng lợi nhuận.

Nguyên nhân dẫn đến cháy tài khoản chứng khoán?

Gồng lỗ

Sau khi giao dịch đã thực hiện, giá diễn biến không đúng hoặc trái ngược với kỳ vọng và kịch bản mà nhà đầu tư đã đề ra có thể do nhiều nguyên nhân như: chọn sai thời điểm mua cổ phiếu, rủi ro biến động thị trường chung, các thông tin vi mô và vĩ mô thay đổi… Những nhà đầu tư cố chấp giữ lệnh với hy vọng kỳ tích sẽ xuất hiện như một vài lần đã từng xuất hiện trong quá khứ. Tuy nhiên, đa phần các trường hợp là ngược lại, và tốc độ rơi của giá cổ phiếu luôn nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ tăng giá khiến cho khoản lỗ ấy ngày càng trở nên trầm trọng hơn.

Tiếp tục nhồi lệnh

Về hành động mua bán cổ phiếu, việc mua gia tăng khối lượng cũng tương tự như việc trung bình giá xuống. Tuy nhiên, điểm khác biệt xuất hiện khi việc mua trung bình giá xuống tuân theo một kế hoạch cụ thể tại những mức giá cụ thể nhất định và được thực hiện bởi những nhà đầu tư có kiến thức, kinh nghiệm và đôi khi là nắm bắt được các thông tin đặc biệt.

Việc mù quáng nhồi lệnh khi giá cổ phiếu giảm mà không có một kế hoạch cụ thể sẽ khiến nhà đầu tư càng ngày càng lún sâu vào vũng lầy thua lỗ khi mà càng vùng vẫy thì sẽ càng chìm nhanh hơn.

Các giao dịch ký quỹ được thực hiện bừa bãi

Đòn bẩy tài chính là công cụ vô cùng hiệu quả và phổ biến trong quá trình đầu tư, ngoài việc giúp nhà đầu tư có thể tiếp cận được các thương vụ đầu tư đòi hỏi lượng vốn lớn, một công dụng khác cũng thường xuyên được sử dụng chính là khuếch đại hiệu quả của các thương vụ đầu tư.

Tuy nhiên, việc sử dụng tài khoản ký quỹ một cách bừa bãi và không có kế hoạch cũng khiến cho các thương vụ thua lỗ trở nên nặng nề hơn rất nhiều, từ đó thúc đẩy thời điểm cháy tài khoản đến sớm hơn.

Đến đây bạn nên xem qua 2 thuật ngữ Call Margin và Force Sell trong đầu tư chứng khoán.

Làm gì khi bị cháy tài khoản?

1/ Biết chấp nhận thua lỗ

Những thương vụ thua lỗ tồi tệ nhất luôn khoác lên mình chiếc áo của những thương vụ thành công nhất. Nhận biết được sai lầm và chấp nhận nó như một phần của cuộc chơi sẽ giúp bạn nhìn nhận vấn đề rõ ràng và có hướng giải quyết phù hợp.

2/ Hồi phục tinh thần

Biết chấp nhận thua lỗ cũng giúp khoản lỗ ấy không có cơ hội tiếp tục dày vò cả tinh thần và tài khoản của bạn. Sẽ luôn có cơ hội khác xuất hiện, hãy giữ một tinh thần tốt và một vị thế tiền mặt để có thể nắm bắt cơ hội ngay khi nó tìm đến. Một quyển sách hay, một chuyến du lịch dài ngày hoặc gặp gỡ vài người bạn thú vị có thể giúp bạn nguôi ngoai một phần nỗi buồn do mất mát ấy.

Tham khảo:

3/ Tìm hiểu nguyên nhân và rút ra các bài học cho bản thân

Mọi quyết định sai lầm trên thị trường chứng khoán đều phải trả giá bằng tiền. Nếu đã phải trả số tiền ấy, tốt nhất là đổi lấy kinh nghiệm hay kiến thức để tránh lặp lại sai lầm tương tự trong tương lai. Tự rút ra các bài học và đối chiếu nó với các dữ liệu trong quá khứ sẽ giúp cho bạn có được những cảm hứng và ý tưởng mới dẫn đến các thành công sau này.

Biểu đồ tâm lý nhà đầu tư chứng khoán - Vietcap

Biểu đồ tâm lý nhà đầu tư chứng khoán

Lời kết:

Sẽ thật tuyệt vời nếu trong suốt quá trình đầu tư mà bạn không cần biết đến khái niệm cháy tài khoản, tuy nhiên việc phòng bị cho những tình huống khó khó khăn nhất luôn là cần thiết.

Đầu tư chứng khoán luôn tìm ẩn rủi ro do nhiều yếu tố tác động khó lường, phân bổ rủi ro danh mục đa dạng, chấp nhận sai lầm, cắt lỗ đúng lúc, và giữ một tinh thần tỉnh táo sẽ giúp bạn có thể phục hồi lại tài khoản khi cơ hội đến.